Jako organizacje społeczne, które łączy dążenie do budowy dobrowolnie zorganizowanego społeczeństwa, mającego najlepsze zdolności rozwojowe w ramach gospodarki rynkowej, przy ograniczonym i praworządnym aparacie państwowym, zdecydowaliśmy się dołączyć do Koalicji dla Gotówki i tym samym poprzeć jej manifest. Jednocześnie pragniemy zwrócić szczególną uwagę na potrzebę zagwarantowania wszystkim obywatelom pełnej swobody wyboru formy dokonywania transakcji z uwzględnieniem gotówki. 

Podpisujemy się pod wszystkimi siedmioma argumentami ujętymi w manifeście, gdyż jednoznacznie przemawiają one za pełnoprawnością obrotu gotówkowego na równi z innymi formami płatności, takimi jak karty płatnicze, przelewy, czeki, płatności zbliżeniowe itp. Uważamy przy tym za konieczne uzupełnienie listy postulatów Koalicji o podjęcie na skalę europejską inicjatyw społecznych w zakresie zwiększenia nacisku na organy władzy Unii Europejskiej, w tym szczególnie Komisję Europejską i Parlament Europejski, w kwestii odejścia od ustaleń dotyczących nowego limitu płatności gotówkowych na poziomie 10 000 euro, który od 2027 roku ma zacząć obowiązywać wobec transakcji dokonywanych przez osoby prywatne oraz nowego wymogu prawnego w postaci obowiązkowej kontroli tożsamości klientów przy zakupach powyżej kwoty 3 000 euro.

Gorąco liczymy na owocną współpracę w ramach Koalicji dla Gotówki z innymi organizacjami pozarządowymi.

Jacek Spendel

Prezes Fundacji Wolności i Przedsiębiorczości

Paweł Momro

Prezes Fundacji Wolność i Własność

Koalicja Dla Gotówki - Manifest

***

Gotówka daje Polkom i Polakom wolność wyboru, jest dobrem wspólnym i zapewnia bezpieczeństwo. W sposób szczególny mogliśmy tego doświadczyć w czasie kryzysu związanego z koronawirusem oraz podczas wybuchu wojny na Ukrainie. Wydarzeniom tym towarzyszył gwałtowny wzrost wypłat gotówki z bankomatów, najwyższy w Europie, wyższy nawet niż na Ukrainie.

Obywatele obserwują z niepokojem malejącą liczbę bankomatów i placówek bankowych, które zapewniają obsługę gotówkową. Banki likwidują bankomaty, co skutkuje powstawaniem „pustyń bankomatowych”. Dodatkowo mamy do czynienia z procederem systematycznego obniżania limitów wypłat gotówkowych z bankomatów.

Koalicja dla Gotówki jest nieformalną siecią organizacji, których celem jest obrona gotówki jako podstawowego środka płatniczego w obrocie gospodarczym.

Dlaczego bronimy gotówki?

1. Gotówka daje nam anonimowość i ochronę prywatności. Dane o naszych wyborach konsumenckich nie trafiają do rządu, korporacji, służb i banków, dzięki czemu unikamy inwigilacji i kontroli.
2. Gotówka chroni przed wykluczeniem finansowym obywateli, którzy z różnych względów nie mogą lub nie chcą korzystać z płatności bezgotówkowych. Gotówka jest inkluzywna, pozwala na włączanie społeczne np. osób starszych i technologicznie wykluczonych.
3. Gotówka pozwala konsumentom łatwiej kontrolować wydatki. Dzięki gotówce unikamy kłopotów finansowych wynikających z impulsywnych zakupów pod wpływem reklamy.
4. Płacąc gotówką wspieramy polskie firmy: tworzymy i utrzymujemy miejsca pracy w sektorze handlu, produkcji gotówki oraz logistyki gotówki.
5. W czasach chronicznej niewydolności sądownictwa i długiego oczekiwania na prawomocne wyroki sądowe obrót gotówkowy, zwłaszcza między małymi przedsiębiorstwami i mikroprzedsiębiorstwami, jest jedynym sposobem dokonywania bezpiecznych transakcji.
6. Gotówka stanowi bezpiecznik dla polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego, chroniąc obywateli przed nadużyciami. Służy w ten sposób stabilności waluty i suwerenności państwa.
7. Gotówka zwiększa bezpieczeństwo Polek i Polaków oraz infrastruktury krytycznej naszego państwa w przypadku kryzysów i zagrożeń, np. ze strony ataków hakerskich, awarii systemów bankowości cyfrowej i działań obcych służb.
   Podpisz petycję w obronie gotówki!

Naszym zdaniem utrudnienia w codziennym korzystaniu z gotówki, jakich doświadczają obywatele, nie są procesem naturalnym ani samoistnym. Mają miejsce dlatego, że lobbują za nimi niektóre korporacje bankowe, płatnicze i medialne.

Koalicja dla Gotówki uważa, że potrzebne są odgórne działania ze strony państwa polskiego, mające na celu aktywne promowanie systemu gotówkowego. Stawką jest wolność, prywatność i bezpieczeństwo Polek i Polaków.

Koalicja dla Gotówki ma pięć praktycznych zaleceń dla decydentów, mających na celu zagwarantowanie obywatelom dostępu do gotówki i prawa do płacenia nią.

Co jest potrzebne?

1. Kontrola urzędów publicznych pod kątem przestrzegania prawa zobowiązującego do przyjmowania gotówki. Obywatele zwracają uwagę, np. Rzecznikowi Praw Obywatelskich, że często nie mogą zapłacić gotówką np. w urzędach gmin, urzędach skarbowych czy w sądach.
2. Wprowadzenie przejrzystych reguł, dzięki którym klienci będą wiedzieć, jakie koszty płatności bezgotówkowych ponoszą na rzecz banków i korporacji finansowych.
3. Analiza Narodowego Banku Polskiego na temat dostępności gotówki o niskich nominałach. Dziś Polki i Polacy zgłaszają nam, że mają problemy przy codziennym korzystaniu z gotówki np. w sklepach osiedlowych, ponieważ brakuje gotówki o niskich nominałach.
4. Prawo do zaokrąglania rachunków – umożliwienie zaokrąglenia rachunków dla przedsiębiorców do pełnych 10 groszy znacząco podniesie komfort korzystania z gotówki zarówno dla sklepów, jak i dla konsumentów.
5. Zwiększenie przez Narodowy Bank Polski finansowania kampanii informacyjno-edukacyjnych mających na celu zachęcanie obywateli i przedsiębiorców do korzystania z gotówki codziennie – budowanie świadomości konsumentów i przedsiębiorców jest bardzo ważne w procesie dbania o siłę naszego państwa na arenie międzynarodowej.

Koalicja dla Gotówki zaprasza do współpracy przedstawicieli mediów, organizacji społecznych, związków przedsiębiorców i pracodawców, związków zawodowych i ruchów nieformalnych. Zależy nam na wspólnym działaniu w ramach szerokiej koalicji ponad podziałami ideowymi, politycznymi i partyjnymi.

Warszawa, 16 stycznia 2025 roku

1. Alfred Bujara, Przewodniczący, Krajowy Sekretariat Banków, Handlu i Ubezpieczeń NSZZ „Solidarność”
2. Jaromir Ćwikła, Dyrektor ds. Prawnych, Polskie Towarzystwo Gospodarcze
3. Rafał Górski, Prezes Zarządu, Instytut Spraw Obywatelskich
4. Konrad Hennig, Dyrektor Programowy, Forum Prawo dla Rozwoju
5. Mariusz Ławnik, Ekspert, Obywatelski Akcelerator Innowacji
6. Michał Możdżeń, Jan Zygmuntowski, Członek Zarządu, Współprzewodniczący Zarządu, Polska Sieć Ekonomii
7. Aleksander Pawlak, Prezes Zarządu, Tavex Sp. z o.o.
8. Ilona Pietrzak, Prezes Zarządu, ESG PRO Sp. z o.o.
9. Jakub Rutkowski, Prezes Zarządu, Fundacja Instytut Libertatis
10. Sebastian Stodolak, Wiceprezes Zarządu, Warsaw Enterprise Institute
11. Arkadiusz Szcześniak, Prezes Zarządu, Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu
12. Aleksandra Wróbel, Ekspert, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców

Więcej informacji na brongotowki.pl.